Verzekering van de zware fout.
Verzekeringen moeten rekenen op de solidariteit van de verschillende premie betalers. Die solidariteit komt in het gedrang wanneer iemand met opzet schade veroorzaakt en daarna beroep wil doen op de solidariteit van de andere premie betalers. Voor de meeste premiebetalers is het niet verzekeren van een opzettelijk veroorzaakte schade geen probleem. Maar wat als het een grove fout betreft.
Wat is opzet?
De grove fout is niet te vergelijken met de opzettelijke daad. Bij opzet moet duidelijk de intentie aanwezig zijn om schade te veroorzaken. Of er grote of kleine schade bedoeld werd is van minder belang. Het willen veroorzaken van schade is essentieel om van opzet te kunnen spreken. Bovendien moet de opzetpleger zich bewust zijn van de schade die met intentie wordt veroorzaakt. Toegepast op verzekeringen is het bovendien noodzakelijk dat de gewilde schade het voorwerp is van de verzekering zelf. Zo zal een persoon die de intentie heeft om een wanhoopsdaad te doen niet gewild hebben dat er bijvoorbeeld nog andere schade ontstaat. Die andere schade zal dan niet onder opzettelijk veroorzaakte schade vallen. Bijvoorbeeld iemand die uit het leven wil stappen en zich voor een trein gooit. De intentie was niet de schade voor de treinreizigers en de treinexploitant te veroorzaken.
In gewone taal zou je kunnen stellen dat opzet t e omschrijven is als een doelbewuste daad, waarvan de gewilde schade
Wat is een grove fout?
In vergelijking met de opzettelijke daad is bij een grove fout de intentie om schade te veroorzaken niet aanwezig. Bij een grove fout is het niet de bedoeling om schade te veroorzaken. Een grove fout is wel gekenmerkt door het besef van de dader dat die daad schade zal kunnen veroorzaken. De dader moet zich dus bewust zijn van de ernst van zijn daad, en moet beseffen dat er schade kan uit voorvloeien. Zo zal iemand die met een brandende sigaret rondloopt in een hooischuur toch moeten beseffen dat er brand kan ontstaan. De roker heeft weliswaar niet de intentie om brand te stichten.
In gewone taal zou je dus kunnen stellen dat een grove fout te omschrijven is als een bewuste daad waarvan de dader de gevolgen kent.
Verzekering van de grove fout.
Tot voor de wet op de landsverzekering was er over de grove fouten weinig geregeld. Een schadebeheer kan makkelijk inroepen dat een daad van de verzekerde te beschouwen was als een zware fout. Dat was in het verleden dat ook reden om de regeling te weigeren. De klant had geen andere keuze dan via de rechter te vragen of de beheerder het wel juist voorhad.
In artikel 8 van de wet op de landsverzekering werd de grove fout anders behandeld. De ommekeer was groot! Art 8 stelde immers dat de grove fout verzekerd is. Enkel die grove fouten die op uitdrukkelijke en beperkende wijze omschreven zijn in de voorwaarden kunnen uitgesloten worden. In de editie van april 2014 kreeg artikel 8 een nieuw nummer: artikel 62.
Art. 62. Niettegenstaande enig andersluidend beding, kan de verzekeraar niet verplicht worden dekking te geven aan hem die het schadegeval opzettelijk heeft veroorzaakt.
De verzekeraar dekt de schade veroorzaakt door de schuld, zelfs de grove schuld, van de verzekeringnemer, van de verzekerde of van de begunstigde. De verzekeraar kan zich echter van zijn verplichtingen bevrijden voor de gevallen van grove schuld die op uitdrukkelijke en beperkende wijze in de overeenkomst zijn bepaald.
De Koning kan een beperkende lijst opstellen van feiten die niet als grove schuld aangemerkt mogen worden.
3 decennia later.
Het is opvallend dat op vandaag er nog steeds uitspraken zijn op de rechtbank over de verzekering van de grove fout. Verzekeraars zijn blijkblaar nog steeds niet in staat om hun voorwaarden aan ta passen aan het artikel 62.
DVL Education.
Op 25 04 2022 tussen 10 en 11.30 uur, organiseren we bij DVL Education een sessie rond “actualia in de verzekeringsrechtspraak”. Wil je meer te weten komen over het hier besproken onderwerp schrijf je dan zeker in!
Meer info: https://www.dvl.education/product/actualia-verzekeringsrechtspraak/
DVL Education
Luc Devlamynck